Rode Wesp Vespula rufa
Ook de rode wesp is zwart met gele streepjes. Behalve het eerste gedeelte van het achterlijf. Dat is bruinachtig rood of kent enkele bruinachtig rode vlekjes. De rode wesp lijkt daarom wel wat op de hoornaar. Die is echter veel groter en heeft ook rood op het borststuk. Alle streepjes en lijntjes op het borststuk van de rode wesp zijn altijd geel, nooit rood. De rode wesp is samen met de hoornaar en donkere exemplaren van de middelste wesp gemakkelijk in het veld te herkennen. Alle andere soorten papierwespen zijn heel lastig in het veld te herkennen. De koningin van de rode wesp bereikt een lichaamslengte van 17 tot 20mm. De werksters worden 12 tot 16mm lang en de darren zo'n 13 tot 17mm.
Eind maart/begin april ontwaakt de koningin uit haar winterslaap en begint haar zoektocht naar een goede nestelplaats. Het nest wordt bijna uitsluitend ondergronds gebouwd in bijvoorbeeld een onbewoond muizennest. Het nest blijft heel erg klein. De diameter overtreft zelden de 20cm. Het papier wordt gekauwd uit verweerd, maar droog hout. Dat is hetzelfde materiaal dat de Duitse wesp gebruikt voor haar nest en de twee soorten worden regelmatig vlak bij elkaar, knagend op het hout aangetroffen. Populair is oud en verweerd tuinmeubilair en onbehandelde verweerde schuttingen, balkons en tuinpalen. De nesten van beide soorten zijn dan ook lichtgrijs. De buitenkant van het nest van de rode wesp is zeer glad afgewerkt en bevat geen luchtkamers. In het nest vinden we drie tot vijf kammen. Ook het volk van de rode wesp blijft bescheiden in omvang: op de top bevinden zich ongeveer 700 dieren in het nest en dat is dan inclusief eieren, larven en poppen. Het aantal werksters daaronder is zelden hoger dan 300. De rode wesp is een zeer efficiënt dier, want om één koningin groot te brengen zijn 1,1 werksters voldoende. De gewone wesp bijvoorbeeld heeft meer dan 10 werksters nodig om één koningin groot te brengen. Vanaf midden augustus verschijnen de eerste jonge koninginnen en de darren. Nog voor eind september is er geen rode wesp meer te zien. De werksters en darren zijn dood, de jonge koninginnen hebben een overwinteringsplaatsje gezocht. De rode wesp steekt heel erg zelden. Zelfs in de buurt van het nest is hij niet agressief: je moet wel midden in het nest gaan staan wil de rode wesp tot de aanval overgaan.Overigens wordt wel gezegd dat de steek pijnlijker is dan die van de andere wespensoorten. De rode wesp valt ons niet lastig en bezoekt in het najaar geen terrasjes of tuintjes. Heel soms wordt het nest gekraakt door een koekoekswesp: de Oostenrijkse wesp. Over deze zeer zeldzame soort is nog niet veel bekend.
De rode wesp is geen echte cultuurvolger en nestelt veel minder in de buurt van mensen dan beide andere soorten. En omdat de nesten ook veel kleiner zijn, wordt de rode wesp veel minder vaak gezien dan de gewone en de Duitse wesp. Toch is de rode wesp heel erg algemeen in de gehele Benelux. Hij kent bovendien een zeer groot verspreidingsgebied: alle gematigde delen van het noordelijk halfrond: Centraal en Noord Europa (maar niet of zelden langs de Middellandse Zee), noordelijk Azië, Japan, Canada en grote delen van de USA. De rode wesp is niet echt cultuurvolgend. We vinden hem vooral op de hei, langs bosranden en in zeer lichte bossen. Houdt ook van tamelijk vochtige terreinen.