Gewone Worteluil Agrotis exclamationis
Worteluilen hebben meestal een wat wonderlijk tekening. De gewone worteluil heeft volgens de Engelsen een hartje en een dolk op zijn vleugels staan. Degene die de wetenschappelijke naam heeft bedacht echter houdt het op een uitroepteken. De tekening zegt dan ook niet zoveel, vooral ook omdat deze soort nogal variabel is. De grondkleur kan grijzig wit zijn, maar ook oker, bruinig, roodbruinig of heel donker. Met name de tekening van donkere exemplaren kan bijna onzichtbaar zijn. Een goed kenmerk voor deze soort is de zwarte rand aan de voorkant van het kraagje; de meeste gelijkende worteluilen missen die rand. De mannetjes zijn over het algemeen bleker dan de vrouwtjes. Ze hebben vuilwitte ondervleugels, die van de wijfjes zijn lichtgrijs. Beide geslachten hebben overigens ongeveerde antennes; het mannetje is daaraan dus niet te herkennen. De spanwijdte loopt nogal uiteen en varieert van 35 tot 44mm. De grootste exemplaten zijn daarmee net iets groter dan de meeste andere worteluilen.
De rupsen van de gewone worteluil vinden we van eind mei tot begin oktober op de voedselplanten. Ze eten 's nachts en verschuilen zich in bladafval op de grond gedurende de dag. Begin oktober graven ze een holletje in de grond. Daarin brengen ze de winter door. Na de winter veroppen ze pas in hetzelfde holletje. Eind april kunnen dan de eerste volwassen vlinders te voorschijn komen. De rups is aan de bovenkant bruinig en lichtgrijs aan de onderkant. Er lopen drie strepen over de rug. Verder zijn er wat donkerbruine vlekjes, waarin haren staan ingeplant. De rups lijkt veel op die van andere worteluilen. De larven vinden we vooral op kropaar, maar ook wel op andere grassen en heel soms zelfs op andere planten dan grassen. Lengte tot 38mm.
De gewone worteluil vliegt bij ons in twee generaties tussen eind mei en eind september. De volwassen vlinders vliegen soms overdag en bezoeken dan onder meer de bloemen van de vlinderstruik. De volwassen dieren worden ook sterk aangetrokken door licht. In vlindervallen kunnen er in een paar uur tijds soms honderden worden gevangen, vooral eind juni, begin juli. De gewone worteluil is in bijna geheel Nederland een zeer algemene vlinder. Hij heeft een lichte voorkeur voor zandgrond en andere lichte grond. Komt ook heel veel in tuinen voor. Vliegt ten noorden van Nederland vaak in één generatie in juli, overigens een in geheel Europa uiterst gewone soort.
