Kruisspin (Araneus diadematus)

[Alle foto's hier zijn thumbnails. Klik op een thumbnail om de foto's in groter formaat te tonen.]

De gewoonste van de opvallende spinnen in de Benelux: de wielwebspinnen. Het web is meestal min of meer rond, hangt verticaal en bestaat uit een aantal niet kleverige draden waarover de spin loopt, met daartussen een aantal kleverige draden waar de prooi aan vast blijft zitten. De spin zit soms midden in het web, maar vaker nog verscholen vlak bij het web. Een zogenaamde signaaldraad, die dwars door het hele web loopt, verraadt dan de vangst van een prooi. De mannetjes zijn altijd (veel) kleiner en vooral slanker dan de vrouwtjes en sommige worden tijdens de paring al opgegeten door het wijfje.

De foto links is een mannetje, in het midden en rechts zijn twee elegante vrouwtjes aan het poseren.

De misschien wel bekendste spin is de kruisspin die genoemd is naar de tekening op de rug. De mannetjes hebben een wat minder rond lichaam en zijn veel kleiner dan de wijfjes.Deze spin kan je meestal eenvoudig herkennen aan een kruisachtig patroon op de rug.

De kruisspin is de meest bekende spin in Europa.

Het vrouwtje zet haar eitjes af in een speciaal webje. Dat webje is met heel veel draden vastgemaakt en die draden gaan alle kanten op. Alle jongen komen tegelijkertijd uit en blijven nog enige tijd bij elkaar. Als er gevaar dreigt, vluchten de jongen over de draden alle kanten op. Korte tijd later komen ze allemaal weer terug in het webje. Op de foto zie je zo'n groepje jongen van de kruisspin in hun webje.

Op de foto links een vrouwtje dat waarschijnlijk een draad opeet: veel spinnen doen aan recycling! Jonge kruisspinnetjes (foto rechts) lijken totaal niet op hun ouders!

De kruisspin is buitengewoon variabel, zowel wat betreft de kleur als wat betreft de tekening op de rug. De kleur varieert van grijs-bruin naar rood-bruin naar geel-bruin. Er zijn zelfs heel mooi oranje dieren! En hoewel dat kruis meestal goed zichbaar is, komt het voor dat je er niet veel van ziet. Vooral aan het einde van het seizoen zie je oude dieren, bijna zonder kruis. Deze lijken dan wel wat op oudere exemplaren van verwante soorten, zoals zeer variabele Viervlekwielwebspin. Ook dan ben je weer vooral aangewezen op de epigyne, het vrouwelijke geslachtsdeel om met zekerheid te kunnen zeggen om welke soort het gaat. Hieronder een bijna kruisloos en tamelijk afwijkend gekleurd exemplaar.

Deze kruisspin lijkt erg veel op andere wielwebspinnen en kan soms lastig zijn te identificeren.